05 Nov Pedofilia

Pedofilia to słowo wywodzące się z greki, oznacza ono „miłość do dzieci”. Jest to jedno z najczęściej występujących zaburzeń parafilnych, wiążących się z bezpośrednim kontaktem.

Pedofilią nazywamy utrwaloną lub dominującą skłonność do aktywności seksualnej z dzieckiem przed okresem pokwitania, u osoby powyżej 16. roku życia, starszej co najmniej o 5 lat od ofiary.

Według DSM – 5 wyróżniamy 3 kryteria diagnostyczne pedofilii:

1. Nawracające, utrzymujące się przez co najmniej 6 miesięcy, nasilone wzbudzenie seksualne osiągane przez czynności seksualne z dzieckiem lub dziećmi w okresie przed pokwitania (w wieku 13 lat lub młodszymi), objawiające się fantazjami, pragnieniami i zachowaniami.
2. Opisane potrzeby seksualne powodują istotne kliniczne cierpienie i poważne trudności w relacjach międzyludzkich.
3. Dana osoba ma co najmniej 16 lat i jest co najmniej 5 lat starsza od dziecka lub dzieci wspomnianych w kryterium A.

Powyższe kryteria nie obejmują osób w późnym wieku pokwitania wchodzących w relacje seksualne z osobami w wieku 12 i 13 lat.

Wyróżniamy następujące postacie pedofilii:

• Wyłączna (pociąg wyłącznie do dzieci)
• Niewyłączna

Przy diagnozowaniu należy również określić czy występuje:

• Pociąg seksualny jedynie do chłopców
• Pociąg seksualny jedynie do dziewczynek
• Pociąg seksualny do obu płci

Oraz czy jest ona ograniczona do kazirodztwa.

Kryteria diagnostyczne są przeznaczone do stosowania zarówno u osób otwarcie przyznających się do tej parafilii, jak również do osób, które wbrew oczywistym faktom zaprzeczają występowaniu u siebie pociągu seksualnego do dzieci przed pokwitaniem.

Osoby które ujawniana parafilię u siebie należą, takie osoby które otwarcie mówią o swoim intensywnym seksualnym zainteresowaniu dziećmi.

Rozpowszechnienie tego zaburzenia w populacji nie jest dokładnie znane. Jednak najwyższe cytowane wskaźniki w populacji męskiej wynoszą około 3-5%. U kobiet ten procent jest jeszcze mniejszy, nie jest ono jednak całkowicie wykluczone, ale występuje zdecydowanie rzadziej.

Jeśli chodzi o rozwój i przebieg tego zaburzenia to dorośli mężczyźni niekiedy mówią o tym, że po raz pierwszy zdali sobie sprawę z pociągu seksualnego do dzieci, już w okresie dojrzewania. Sama pedofilia jest raczej stanem trwającym całe życie. Jednak do stwierdzenia zaburzenia pedofilnego jest konieczne wystąpienie innych czynników, które mogą się zmieniać pod wpływem leczenia lub samoistnie. Mogą to być m.in.: upośledzenie funkcjonowania psychospołecznego, subiektywne cierpienie (np. wstyd, intensywna frustracja seksualna, poczucie izolacji), skłonność do aktywności seksualnej z dziećmi.

Część terapeutów twierdzi, że pedofilia jest nieuleczalna, czyli leczenie nie prowadzi do zmniejszenia skłonności do wykorzystywania seksualnego dzieci lub daje jedynie kontrolę nad zachowaniami, a nie zmniejsza seksualnego zainteresowania dziećmi. Wbrew tym poglądom wyniki badań pozwalają stwierdzić, że pedofilia jest przewlekłym zaburzeniem psychicznym, jednak uleczalnym w zakresie ekspresji zachowań. Terapia ukierunkowana na zmianę zainteresowań seksualnych pozwala osiągnąć ich normalizację. Jednocześnie celem terapii jest nauka umiejętności niezbędnych do tworzenia intymnych relacji z dorosłymi, poprawa poczucia własnej wartości oraz zmiana postawy.

W zakresie terapii najczęściej stosowana jest terapia poznawczo-behawioralna – w formie psychoterapii. Oprócz tego stosuje się również terapię farmakologiczną – oddziaływanie na neuroprzekaźnictwo związane z patofizjologią zachowań agresywnych i odhamowania seksualnego, zdaniem niektórych również terapia antyandrogenami. Stosowana bywa również kastracja chemiczna.

Pedofilii można, a nawet trzeba zapobiegać. Wobec tego są tworzone programy prewencyjne.

Takie programy prewencyjne ukierunkowane są na:

• oddziaływania na sprawców lub potencjalnych sprawców
• informacje dla osób, które mogą być świadkami wykorzystywania dzieci albo mają takie podejrzenia
• kampanie informacyjne dla dzieci dotyczące „złego dotyku”
• informacje edukujące społeczeństwo i zmieniające nastawienie do pedofilii.

Bibliografia:

• Gałecki, P. Pilecki, M. Rymaszewska, J. Szulc, A. Sidorowicz, S. Wciórka, J. (red.) (2013) Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych. Wydanie piąte. DSM-5 Wrocław: Edra Urban & Partner